Rock Nedir?

Mesaj Sayısı : 1 Yaş : 31 Kayıt tarihi : 06/10/07

Aslında bu soruya cevap aramak, müziğin ritmiyle kendinden geçmiş çoşkulu kalabalık için hiçbir anlam ifade etmeyebilir. O an için tek önemli konu müziktir, bu müziğin kökeni, altında barındırdığı felsefe veya tarih içindeki gelişim süreci ise sadece varlığı beynimizin içinde yer israfına sebep olacak, bilinmesi veya bilinmemesi herhangi olumlu veya olumsuz bir etki yaratmayacak, gereksiz bir bilgi yumağıdır. Her ne kadar müziğin asıl etki gücünün ilk duyduğunuz andan itibaren içinizi kıpırdatan, tüm benliğinizi saran, notaların birbiriyle olan mükemmel uyumu sonucunda ortaya çıkan etkileyici armoniler olduğunu düşünsem de, bu onun altında yatan felsefeyi ve tarihsel birikimini görmemi engelleyecek bir unsur değildir, hiç kimse içinde böyle olmamalıdır kanımca.
Bugün kullandığımız anlamıyla rock müzik kavramının oluşumu, oldukça uzun bir süreç sonunda gerçekleşmiştir. Afrika’dan Amerika’ya götürülen zencilerin, önceleri pamuk tarlarında kendi aralarında mırıldandıkları, sonrasında kiliselerdeki ayinlerde atalarından kendilerine miras kalan dini ritüel niteliğindeki haykırışlar, dans figürleri ve ritimlerle birleşen dinsel içerikli müzik türü nihayetinde karşımıza “Blues” olarak çıkmıştır. Blues bizi rock müzik tanımına götürecek olan doğal sürecin ilk basamağıdır. Mississippi deltasında doğduğu düşünülen blues sadece bu bölgeyle sınırlı kalmamış, Teksas, Mephis, Atlanta, Indianapolis, Louisville ve Kansas City gibi yerlerde de merkezleşmiştir. Zenci nüfusun ağırlıkta olduğu New Orleans’ta ise caz müziğinin başlangıcı kabul edilen ve blues üzerinde hatırı sayılır bir etkiye sahip olan ragtime vücut bulmuştur. Böylece Avrupa müziğinin enstrümanlarıyla, Afrika ritimleri kaynaşmıştır. Kısa zamanda büyük bir pazar olduğu anlaşılan blues yapımcılar tarafından keşfedilmiş ve ırkçı oluşumların tehdit ve baskılarına karşın blues plakları yapılmaya başlanmıştır. Devam eden süreç içinde bir çok blues sanatçısı ortaya çıkmıştır.
Özellikle 1940′lı yıllarda blues müzikte filizlenen bir gelişme rock müziğin ortaya çıkış sürecinde önemli bir dönüm noktası olmuştur. Bu yıllarda ham blues ritimleri elektrik gitarla kaynışmış, dönemin şarkıcılarına elektrik gitar, bas gitar ve davuldan oluşan standart bir grup eşlik etmeye başlamıştır. Elektrik gitarı ilk kullanan blues müzisyeni T. Bone Walker’dır ki kendinden sonra gelen hemen hemen tüm blues gitaristlerini etkilemiştir. 1943-1951 yıllarında ortaya çıkan R&B (Rthym and Blues) ise Rock&Roll’a geçmeden önceki son aşamadır.

1954′te beyaz müzisyenler tarafından da icra edilmeye başlanan R&B, Rock&Roll olarak adlandırılmıştır. Rock&Roll; ragtime, blues, boogie, country, gospel ve hepsinin harmanlaması olan R&B’ yi kendi bünyesinde birleştiren bir müzik türüdür ancak ömrü kısa olmuştur. Bu konu üzerine yapılan araştırmaların genel kanısı Rock&Roll’un 1950′lerin sonlarında miyadını doldurduğu biçimindedir.

1960′larda Bob Dylan alışılmış Rock&Roll kalıplarına hem müzikal hem de içerik anlamında yeni açılımlar getirmiştir. Sonuç olarak Rock&Roll dalgası Amerika sınırlarını aşmış ve tüm dünyada etkili olmuştur. Özellikle küçük yaşlardan itibaren bu müzikle büyüyen ingiliz gençleri zaman içinde birer efsaneye dönüşen Beatles, Rolling Stones, Animals gibi rock grupları kurmuşlardır. Başlangıçta Amerika’daki Rock&Roll ezgileriyle müzik yapan bu gruplar yavaş yavaş kendinlerine özgü bir tarz oluşturmuş ve böylece günümüz rock müziğinin ilk tohumları atılmıştır. İngiltere’den yola çıkan ve kısa zamanda tüm dünyayı etkisi altına alan rock çılgınlığı, 60′lı yıllarda ortaya çıkan çiçek hareketinin de kendine kazandırdığı ivmeyle bir fenomen halini almıştır.

Beatles, Rolling Stones ve The Doors’un ardından 1965-1970 yılları arasında kurulan Pink Floyd, Deep Purple, Led Zeppelin gibi dev rock grupları sayesinde rock müzik en popüler dönemini yaşamaya başlamıştır. Tabi ki bu derece büyük bir popülarite doğal olarak şan, şöhret ve parayı beraberinde getirmiş ve rock müzik, yapımcıların yeni kazanç kapısı olmuştur. 70′lerin başında ilk örnekleri görülen ve 80′lerle büyük bir patlama yaratan Heavy Metal, yine 70′lerin ikinci yarısında ortaya çıkan ve dönemin popüler rock kültürüne tepki niteliği taşıyan Punk Rock, 90′larda Amerika’nın Seattle kentindeki garaj gruplarıyla hayat bulan Grunge ve daha birçok rock türevi olan müzik türünden bahsedilebilir, ancak bunları önümüzdeki günlerde ele alacağım.

Yazımın başında da söylediğim gibi genel olarak müziğin asıl etkileyici yönünün notalarda gizli olduğuna inanırım ancak işin bir de felsefi boyutu var. Rock müziğin felsefesine dair pek çok şey söylemek mümkün, fakat benim açımdan rock felsefesinin en kısa ve öz açılımı baş kaldırıdır. Kimi zaman bu başkaldırın bir araçtan ziyade amaç olarak kullanıldığını, hatta tek derdinin sadece muhalif olmak olduğunu düşünmüşümdür. Bu bağlamda rock müziğin kitleleri harekete geçirebilme yetisinin bilinçli veya bilinçsiz olarak varolan tüm düzenlere ve sistemlere karşı saldırı aracı niteliğinde de kullanıldığı bir gerçektir.